Bu dersimizde bilgisayar ağlarına ilişkin temel kavramları ve bilgisayar ağ türlerini inceleyeceğiz. İnternet yapısını ve LAN, WAN, WLAN ve bulut gibi kavramlar üzerinde duracağız. Modem, kablosuz ağ gibi farklı teknolojiler ağ türleriyle birlikte inceleyeceğiz.
Soru:
Ağ kelimesinin ne anlama geldiğini biliyor musunuz?
Cevap:
İplik, sicim, tel gibi ince şeylerden yapılmış gözenekli örgülere ve örümcek ve benzeri hayvanların salgılarıyla oluşturdukları örgülere ağ denir.
Soru:
Bilgisayar ağı dendiğinde ne aklınıza geliyor?
Cevap:
İki ya da daha fazla bilgisayarın bilgi paylaşımı veya iletişimi için bağlanmasıyla oluşan yapıya “Bilgisayar Ağı” denir. Birçok ağ çeşidi vardır. En büyük bilgisayar ağı İnternettir.
İnternet, birbiriyle tüm dünya üzerinde yayılmış bilgisayar ağlarının birleşiminden oluşan devasa bir bilgisayar ağıdır. Telefon hatlarıyla birbirine bağlı bu ağda, kişi ve kuruluşların kullandığı farklı yapıda bilgisayarlar ve bu bilgisayarlarda kullanılan farklı işletim sistemleri bulunabilir.
İnternet ağı çalışma sistemi
Hepimiz için internetsiz bir dünya şu an için oldukça zor geliyor. Hayatımızın her alanına dokunmaya başladı. Birçok işlemimizi artık bu ağ aracılığı ile yapıyoruz. Neredeyse dünyanın her yerinden internete ulaşabiliyoruz. Tabii ki tamamından değil ancak ulaşabildiğimiz alan oldukça geniş.
İnternet teknolojisinin pek çok kullanıcı için fiziksel bir karşılığı yok denecek kadar az. Herhangi bir paylaşımımız saniyeden daha kısa bir sürede ya da bir iki saniyede ulaşıyor.
Tüm Dünyada İnternet Bağlantısı
Sürekli olarak gelişen bir teknoloji olsa da temel olarak fiziksel bir bağlantıya hala ihtiyaç duymaktadır internet. Bu da genelde telefon bağlantısı ile sağlanır. Bu kablolar bakır ya da fiber optik kablolardır. Ülkeler arasında ise aynı şekilde kablo bağlantıları ya da uydu bağlantıları bulunur. Ağları birbirine bağlanmak için pek çok yeni teknoloji de geliştirilmektedir. Şu an için en yaygın olarak kablo bağlantıları sonrasında ise uydu dalgaları kullanılıyor. Bu şekilde tüm ağ birbirine bağlanmış oluyor.
Örnek olarak bilgisayarınızla internete bağlandığınızı düşünelim. Herhangi bir internet servis sağlayıcıdan internet hizmeti alıyorsunuz. Siz internete bu servis sağlayıcı sayesinde bağlanarak onların ağlarına bağlanmış oluyorsunuz. Ardından servis sağlayıcınız da kendi bağlı oldukları ağa bağlanır. Böylece tüm küçük ağlar birleşerek dünya genelinde cihazların iletişimde olmasını sağlar yani interneti oluşturur.
Aşağıda denizlerin altından giden kablolar ve kabloların bağlandığı merkezler görünüyor.
Ağ çeşitleri
İnternet ağlarını öğrendik. İnternet en geniş ağdır. Daha küçük ağlar da mevcuttur. Bunlar, Yerel Alan Ağı, Metropol Alan Ağı, Geniş Alan Ağıdır.
Yerel Alan Ağı
Birbirine yakın mesafedeki; aynı binada veya aynı oda içerisinde bulunan bilgisayarların bağlanmasıyla oluşturulan ağlardır. İngilizcesi Local Area Network'tur. Bu nedenle kısaltması LAN olarak bilinir.
Metropol Alan Ağı
Bir şehir ya da geniş bir mekânda bulunan Yerel Alan Ağlarının birbirine bağlanmasıyla oluşan ağ türüdür. İngilizcesi Metropolitan Area Network'tur. Bu nedenle kısaltması MAN olarak bilinir.
Geniş Alan Ağı
Birbirine çok uzak mesafedeki bilgisayar veya ağların bağlanmasıyla oluşan ağ türüdür. İngilizcesi Wide Area Network' tur. Bu nedenle kısaltması WAN olarak bilinir.
Ağlar Kullanım Alanları
Bilgisayar ağları okul, hastane, banka, kütüphane gibi insanın ihtiyaç duyabileceği her yerde kullanılır. Birçok kullanım amacı vardır.
Dosya paylaşımı: Ses, müzik, video gibi dosyaların paylaşımıdır.
Donanımların paylaşımı: Yazıcı, tarayıcı gibi cihazların birçok bilgisayar tarafından kullanılmasını sağlar.
Uygulama paylaşımı: Birbirleriyle iletişim kuran oyun, programların farklı kişilerce ortak kullanımını sağlar.
İletişim kurmak: Birbirinden uzak şehirlerde bulunan insanların, bilgisayar ağlarını kullanarak yazılı veya görüntülü konuşma şeklinde iletişime geçebilmesini sağlar.
Bilgisayar ağları video:
Kablosuz ağ teknolojisi
Kablosuz ağ bilgisayarlar, tabletler, cep telefonu ve diğer ağ aygıtları arasında iletişim kurmak için radyo sinyal frekansını kullanarak ayarlanmış bir ağdır. Wi-Fi ağı veya WLan olarak da adlandırılır. Kurulumu kolay ve kablo gerektirmeyen bu ağ günümüzde popüler bir hal almıştır.
Kablosuz ağlar günümüzün vazgeçilmez teknolojilerinden olmuştur. Kafeler, restoranlar, oteller, havaalanları gibi birçok alanda bu ağları kullanmaktayız. Evimizde ve İşyerimizde kablosuz internetleri aktif olarak kullanıyoruz.
Bilgisayar ağları için gereken donanım ve cihazlar
Bilgisayar ağları için gereken bazı donanım ve cihazlar vardır. Bunlar “Modem”, “Ağ Kablosu”, “Ağ Kartı” dır.
Modem
Modem uzak yerlerdeki bilgisayarlar arasındaki bilgi iletişimini telefon hattı aracılığıyla sağlayan aygıttır. Aşağıdaki resimde modemi görüyorsunuz. Arkasında bulunan deliklere ağ kablosunu bağlanarak internete bağlanır.
Ağ Kablosu
Ağ kabloları, bir bilgisayarı diğer bilgisayarlara bağlamak veya yazıcı, tarayıcı gibi cihazları paylaşmak için iki veya daha fazla bilgisayarı bağlamak için kullanılan kablolardır.
Aşağıdaki resimde kablo uçlarına dikkat ederseniz modemin girişlerine takılması için Jak ismi verilen plastik parçalar vardır.
Ağ Kartı
Ağ kartı anakart üzerinde bulunan yuvaya yerleştirilerek bilgisayar ağlarında bulunan diğer bilgisayarlarla veri alışverişini sağlamakta kullanılan iç donanım parçasıdır. Yine dikkat ederseniz aşağıdaki resimde ağ kablosunun ucunda bulunan Jakın gireceği yeri görüyorsunuz.
Bilgisayar ağları video 2:
Bulut sistemi
Bulut teknolojisi hiçbir kurulum gerektirmeyen web tabanlı uygulamalar ile kolaylık sunan online depolama hizmetidir. Bulut sistemi çok büyük depolama alanları sağlayan veri depolarının online ortamda kullanıcılara kiralanmasıdır.
İnternet üzerinde barındırdığımız tüm uygulama, program ve verilerimizin sanal bir makine üzerinde yani en çok kullanılan adıyla bulutta depolanması ile birlikte internete bağlı olduğumuz cihazımızda her lokasyon da bu bilgilere, programlara ve verilere kolaylıkla ulaşım sağlayabildiğimiz hizmetin tümüne bulut teknolojisi (cloud) adı verilmektedir.
Kısaca bilgisayarımızda bulunan sabit disk dediğimiz depolama donanımının yerini tutuyor. İnternetin olduğu her yerde bulut sistemlerine giriş yapabiliriz. En bilinenleri Google Drive, Microsoft Azure, Yandex Disk' tir.
Çoğu platformda belirli bir sınıra kadar kullanım ücretsizdir. Örneğin Google Drive platformu 5 GB altındaki veriler için bedava kullanılabilir.
Sonuç:
Bu dersimizde bilgisayar ağlarına ilişkin temel kavramları ve bilgisayar ağ türlerini inceledik. İnternet yapısını ve LAN, WAN, WLAN ve bulut gibi kavramlar üzerinde durduk. Modem, kablosuz ağ gibi farklı teknolojiler ağ türleriyle birlikte inceleyeceğiz.
Günün oyunu 1:
Günün oyunu 2: