top of page

BİLGİSAYAR BİLİMİ KUR 1 - 1. DÖNEM 8. HAFTA - KOŞULLU İFADELER TEMEL D.

Güncelleme tarihi: 23 Eki

ÜNİTE:


1.2. PROBLEM ÇÖZME VE ALGORİTMALAR


KAZANIMLAR:


1.2.4.1. Verilen bir programı modüllere böler.

1.2.4.2. Farklı modüllerin işlevlerini açıklar.





KOŞULLU İFADELERDE İLERLEMEDEN ÖNCE DEBUGGER'İ ÖĞRENELİM


bir program çalışmadığında:


  • hata mesajını okumayı,

  • satır numarasını bulmayı,

  • noktalamalara dikkat etmeyi öğreneceğiz.


 1.Giriş: “Bilgisayar Neden Hata Verir?”

Bilgisayar yazılan kodları birebir anlar, ama en küçük işaret hatasını bile affetmez.Örneğin sen “Merhaba Dünya” yazarken print("Merhaba Dünya) yazarsan,bilgisayar “kapatma tırnağını bulamadım” der.

2. Hata Mesajları


Örnek kod (bilerek hatalı):


ree


Çıkacak hata:


ree


ree

  • “SyntaxError” → Yazım hatası.

  • “line 1” → 1. satırda hata var.

  • “unterminated string literal” → Tırnak açılmış ama kapatılmamış.


(Syntax = yazım, line = satır, string = yazı, literal = metin)


Bu metinleri bize yazıp yardımcı olan sistem Debuggerdir.










  1. “Debugger” Nedir?


Debugger aslında bir “program içindeki büyüteçtir”. Satır satır inceleme yapar ve hataya denk geldiğinde durup sizi uyarır. Siz ise bu uyarıdan sonra hata mesajını inceleyip kodunuzu düzeltirsiniz. Profesyonel yazılımcılar bile debugger işlemini defalarca kullanır.

VS Code içerisinde solda yada üstte run düğmeleri ile çalışır, kısayolu F5'tir.


ree

ree










4. En Yaygın Başlangıç Hataları

Hata Türü

Örnek Kod

Açıklama

Tırnak hatası

print("Merhaba)

Tırnak kapanmamış

Parantez hatası

print("Ali"

Parantez kapanmamış

Eşittir hatası

x == 5 (yerine x = 5)

Tek eşittir atama, çift eşittir karşılaştırmadır

Virgül hatası

print("Ali" "Veli")

Araya , koymayı unutmuş

Türkçe karakter

print(“Merhaba”)

Yanlış tırnak işareti (“ ” yerine " ")











  1. Hataları bulalım:


ree









Örneğin:

ree
  • print içinde , eksik.


 Hata mesajı: SyntaxError: invalid syntax.


ree


Burada birinci ok hatalı satırın numarasını, ikinci ok hatalı satırın kod içeriğini, üçüncü ok ise hatanın türünü ve detaylarını içerir.












Özet:


  • Hataların satır numarası çok önemlidir.

  • Hata mesajındaki ilk kelime genelde hatanın türünü söyler.

  • Noktalama işaretleri (tırnak, parantez, virgül) Python için kelimeler kadar önemlidir.


Hataları bulup düzelttiğimizde programlama dillerini daha kalıcı öğreniriz. Artık hatalarımızı kendimiz okuyup kendimiz düzeltiyoruz. Şimdi eğitimlere devam edebiliriz.














Özet Video:
















Koşullu İfadeler Temel


Günlük yaşamda:


  • Python ile sınav sonucu geçti/kaldı hesaplanabilir.

  • Python ile yaşa göre ehliyet uygunluğu kontrol edilebilir.

  • Python ile indirim kodu doğrulanabilir.

  • Python ile giriş şifresi doğru/yanlış kontrol edilebilir.

  • Python ile oyunda can hakkı bitip bitmediği kontrol edilebilir.


Örneğin“Python ile öğrencinin notuna göre geçti mi kaldı mı söyleyebiliriz.”





PYTHON - KOŞULLU İFADELER (Conditional Statements):


Koşul, bir olayın veya durumun gerçekleşip gerçekleşmediğine bağlı olarak belirli bir eylemin yapılmasına karar veren mantıksal bir ifadedir.


Temel Kullanım


Python'da koşullu ifadeler, belirli bir koşulun doğru olup olmadığını kontrol ederek, programa belirli eylemleri gerçekleştirme talimatı vermek için kullanılır. Koşullu ifadeler genellikle if, elif (else if), ve else anahtar kelimeleriyle oluşturulur.


if - elif - else


  • if ifadesi: Eğer koşul doğruysa, bu blok çalıştırılır.


  • elif ifadesi: if ifadesi yanlışsa ve bu koşul doğruysa, bu blok çalıştırılır.


  • else ifadesi: Tüm koşullar yanlışsa, bu blok çalıştırılır.


ree














Koşullu ifadeler özet video












F-stringi hatırlayalım.


f-string, Python’da string (meti


n) içine değişken veya hesaplama sonucu yerleştirmemizi kolaylaştıran bir yazım şeklidir.


“f” harfi format anlamına gelir. F harfinden sonra tırnak açılır ve tırnak içerisine istenen string yazılır. Değişken yada işlem yazılacak ise tırnağın içerisine ayrıca süslü parantez açılır ve bu işlemler de burada yapılır.


ree

ree












f-string içinde işlem yapılabilir


ree

ree










Normal string vs f-string farkı


Normal string (eski yöntem)


ree


 f-string (yeni ve kolay yöntem)


ree

Daha kısa, okunaklı, hızlı ve hata riski düşük.


Python otomatik olarak değişken türlerini dönüştürür (str(), int(), float() fark etmez).









f-string’in üstün yönleri

Özellik

Normal String

f-string

Kısalık

Uzun ve tırnak + ile birleştirme gerekir

Tek satırda kolay yazılır

Okunabilirlik

Zor okunur

Temiz ve anlaşılır

Performans

Daha yavaş (özellikle .format() veya +)

Daha hızlı çalışır

Tür dönüşümü

Elle str() yapmak gerekir

Otomatik yapar

İfade desteği

Sadece sabit metinler

Hesaplama, fonksiyon, ifade yazılabilir









Özet:

f-string, Python’da metin birleştirmenin en modern, en hızlı ve en pratik yoludur.Hem değişkenleri hem işlemleri doğrudan {} içine yazabildiğin için kod hem kısa hem temiz olur.








 f-string Özet video
















ALIŞTIRMALAR:



1) Kullanıcıdan bir sayı alın ve bu sayının pozitif, negatif veya sıfır olup olmadığını kontrol edin.


ree












2) Kullanıcının yaşını alın ve bu kişiye oy kullanma hakkı olup olmadığını kontrol edin. 18 yaş ve üstü kişiler oy kullanabilir.



ree













3) Bir öğrencinin notunu alın ve harf notuna çevirin. (A: 90-100, B: 80-89, C: 70-79, D: 60-69, F: 60'tan düşük)

ree












4) Kullanıcıdan 3 not alın. Bunların ortalamasını alarak 0-50 arasında ise başarısız, 51-75 arasında ise iyi, 76-100 arasında ise çok iyi olarak ekrana yazdırın.


ree












5) Kullanıcıdan bilişim, matematik ve fizik olmak üzere üç not alın. Öğrencinin not ortalamasını hesaplayın. Bilişim yüzde 30 matematik yüzde 30 fizik yüzde 40 etki yapsın. Ortalama 45 üzerinde ise geçsin, 45'in altında ise kalsın. Ayrıca devamsızlık 10 günün üzerinde ise notu ne olursa olsun sınıfta kalsın.


ree













6) Kullanıcıdan bir sayının hem 2'ye hem de 3'e tam bölünüp bölünmediğini kontrol eden program yazın.



ree











7) Girilen sayının tek mi çift mi olduğunu kontrol eden program yazın.


ree












8) Bir kişinin yaşına ve ehliyet durumuna göre araba kullanmaya uygun olup olmadığını kontrol eden program:


Şartlar:


  • Yaş 18'den büyük olacak.

  • Ehliyeti olacak

  • Yaş 18'den büyük ama ehliyet yoksa yaşınız tutuyor ancak ehliyetsiz olduğunuzdan dolayı araç kullanamazsınız yazacak.

  • İkisi de olursa kullanacak

  • İkisi de olmazsa yaşınız küçük ve ehliyetiniz yok yazılacak.


ree










9) Kullanıcıdan bir üçgenin üç kenar uzunluğunu alın ve üçgenin türünü belirleyin:


  • Üç kenar eşitse: Eşkenar Üçgen

  • İki kenar eşitse: İkizkenar Üçgen

  • Hiçbir kenar eşit değilse: Çeşitkenar Üçgen


ree












10) Kullanıcıdan boyunu (metre) ve kilosunu alın, ardından vücut kitle indeksini (VKİ) hesaplayın. Hesaplama:

ree

  • <18.5: Zayıf

  • 18.5-24.9: Normal

  • 25-29.9: Kilolu

  • 30 ve üzeri: Fazla Kilolu


VKİ'ye göre sonucu fstring ile aşağıdaki gibi ekrana yazdırın:


VKİ'niz: 17 - ZAYIFSINIZ


ree













11) Kullanıcıdan iki sayı ve bir işlem türü alın (+, -, *, /). İşleme göre sonucu ekrana yazdırın. Eğer işlem geçersizse hata mesajı yazdırın.


ree















ALIŞTIRMALARIN ÇÖZÜMLERİ VİDEO





















GÖREVLER:



1)  Kullanıcıdan bir sayı alın ve bu sayının pozitif, negatif veya sıfır olup olmadığını kontrol edin.











2) Kullanıcının yaşını alın ve bu kişiye oy kullanma hakkı olup olmadığını kontrol edin. 18 yaş ve üstü kişiler oy kullanabilir.













3) Bir öğrencinin notunu alın ve harf notuna çevirin. (A: 90-100, B: 80-89, C: 70-79, D: 60-69, F: 60'tan düşük)











4) Kullanıcıdan 3 not alın. Bunların ortalamasını alarak 0-50 arasında ise başarısız, 51-75 arasında ise iyi, 76-100 arasında ise çok iyi olarak ekrana yazdırın.











5) Kullanıcıdan bilişim, matematik ve fizik olmak üzere üç not alın. Öğrencinin not ortalamasını hesaplayın. Bilişim yüzde 30 matematik yüzde 30 fizik yüzde 40 etki yapsın. Ortalama 45 üzerinde ise geçsin, 45'in altında ise kalsın. Ayrıca devamsızlık 10 günün üzerinde ise notu ne olursa olsun sınıfta kalsın.













6) Kullanıcıdan bir sayının hem 2'ye hem de 3'e tam bölünüp bölünmediğini kontrol eden program yazın.












7) Girilen sayının tek mi çift mi olduğunu kontrol eden program yazın.













8) Bir kişinin yaşına ve ehliyet durumuna göre araba kullanmaya uygun olup olmadığını kontrol eden program:


Şartlar:


  • Yaş 18'den büyük olacak.

  • Ehliyeti olacak

  • Yaş 18'den büyük ama ehliyet yoksa yaşınız tutuyor ancak ehliyetsiz olduğunuzdan dolayı araç kullanamazsınız yazacak.

  • İkisi de olursa kullanacak

  • İkisi de olmazsa yaşınız küçük ve ehliyetiniz yok yazılacak.













9) Kullanıcıdan bir üçgenin üç kenar uzunluğunu alın ve üçgenin türünü belirleyin:


  • Üç kenar eşitse: Eşkenar Üçgen

  • İki kenar eşitse: İkizkenar Üçgen

  • Hiçbir kenar eşit değilse: Çeşitkenar Üçgen















10) Kullanıcıdan boyunu (metre) ve kilosunu alın, ardından vücut kitle indeksini (VKİ) hesaplayın. Hesaplama:

ree

  • <18.5: Zayıf

  • 18.5-24.9: Normal

  • 25-29.9: Kilolu

  • 30 ve üzeri: Fazla Kilolu


VKİ'ye göre sonucu fstring ile aşağıdaki gibi ekrana yazdırın:


VKİ'niz: 17 - ZAYIFSINIZ














11) Kullanıcıdan iki sayı ve bir işlem türü alın (+, -, *, /). İşleme göre sonucu ekrana yazdırın. Eğer işlem geçersizse hata mesajı yazdırın.















Ödev:


DEFTERE YAPILACAK --- Kullanıcıdan yaşını isteyin. (input) Koşullu ifadeler (if-elif-else) kodlarını kullanarak reşit olup olmadığını sorgulayan bir program yazın. Kodlarınızın fotoğrafını aşağıdaki mail adresine gönderiniz. (18 yaş ve üzeri reşit sayılır.)


Maile isim soy isim, sınıf ve okul numarası bilgilerinizi yazmayı unutmayınız.


egitimdebil@gmail.com


Bilişim Teknolojileri Öğretmeni: İshak BEZCİ


Son gün ve saat : Pazar gece 12.00







Yorumlar


bottom of page