top of page

BİLGİSAYAR BİLİMİ KUR 1 - 1. DÖNEM 12. HAFTA - İLERİ KOŞULLU İFADELER KOŞUL İÇİ KOŞUL

ÜNİTE:


1.3. PROGRAMLAMA


KAZANIMLAR:


1.3.3.1. Sayısal türde veri tanımlar.


1.3.3.2. Tanımladığı sayısal tipteki veriye ait temel fonksiyonların yer aldığı


programları geliştirir.








PYTHON - İLERİ KOŞULLU İFADELER (KOŞUL İÇİNDE KOŞUL)



İLERİ KOŞULLU İFADELER


İleri koşullu ifadeler, yani koşul içinde koşul, belirli durumların çok katmanlı olarak kontrol edilmesi gereken yerlerde kullanılır.


Bu, bir koşulun doğrulanmasının ardından başka bir koşulun da kontrol edilmesini sağlar ve özellikle karmaşık durumların ele alınmasında oldukça faydalıdır. Python'da bu tür koşullara genellikle "iç içe koşul" denir.


Bu yapı, bir koşulun içinde başka bir koşulun değerlendirilmesini ifade eder. Bu, bir karar ağacı gibi çalışır: bir koşul sağlanırsa, başka bir kontrol daha yapılır.



Örnek ve açıklama


Bir öğrencinin notuna göre hem sınıf geçme durumunu hem de başarı sertifikası alıp almadığını kontrol edelim:



Çalışma adımları


  1. not_ortalamasi >= 50 kontrol edilir.

    • Doğruysa, print("Tebrikler, sınıfı geçtiniz!") çalışır ve içteki koşula geçilir.

    • Yanlışsa, doğrudan print("Üzgünüm, sınıfta kaldınız.") çalışır ve program sona erer.


  2. İçteki koşulda not_ortalamasi >= 85 ve devamsizlik < 10 kontrol edilir.

    • Doğruysa, başarı sertifikası mesajı gösterilir.

    • Yanlışsa, başarı sertifikası almadığı bilgisi gösterilir.









İç içe koşulların avantajları


  • Daha detaylı kontrol sağlar.

  • Birden fazla koşulun birbirine bağımlı olduğu durumlarda kullanılır.


Dikkat edilmesi gerekenler


  1. Kod okunabilirliği: Çok fazla iç içe koşul yazıldığında kod karışık görünebilir. Bu durumu azaltmak için:

    • Fonksiyonlar kullanabilirsiniz.

    • Koşulları daha sade hâle getirebilirsiniz.

  2. Mantıksal karmaşıklık: Her yeni koşul eklediğinizde kodun mantıksal yapısını dikkatlice kontrol edin.













İLERİ KOŞULLU İFADELER Özet Video:


















İLERİ KOŞULLU İFADELER ALIŞTIRMALAR


Alıştırma 1: Öğrenci Notu Değerlendirme


Bir öğrencinin notunu değerlendiren bir program yazın. Koşullar aşağıdaki gibi olsun:


  1. Kullanıcıdan öğrencinin sınav notunu alın (0 ile 100 arasında).


  2. Eğer not 60 veya üzerindeyse:

    • Eğer not 85 ve üzerindeyse, "Tebrikler, çok başarılısın!" yazdırın.

    • Eğer not 70-84 arasındaysa, "Başarılısın, iyi iş çıkardın!" yazdırın.

    • Eğer not 60-69 arasındaysa, "Geçtin ama daha çok çalışmalısın!" yazdırın.


  3. Eğer not 60'ın altındaysa, "Maalesef kaldın, seneye daha çok çalışmalısın!" yazdırın.














Alıştırma 2: Yaş ve Üyelik Kontrolü


Bir spor salonuna üye kabulünde yaş ve üyelik süresi ile ilgili kurallar belirlenmiş. Kullanıcının üyelik durumunu kontrol eden bir program yazın:


  1. Kullanıcıdan yaşını ve üyelik süresini yıl olarak alın.


  2. Eğer yaş 18 veya üzerindeyse:

    • Eğer üyelik süresi 5 yıldan fazlaysa, "Sürekli üyemizsin, özel indirim kazandın!" yazdırın.

    • Eğer üyelik süresi 1-4 yıl arasındaysa, "Normal üyesin, standart indirim kazandın!" yazdırın.

    • Eğer üyelik süresi 1 yıldan azsa, "Yeni üyesin, hoş geldin!" yazdırın.


  3. Eğer yaş 18'in altındaysa, "Maalesef yaşın üyelik için uygun değil." yazdırın.















Alıştırma 3: Ürün İndirim Kontrolü


Bir mağazada alışveriş yapan bir müşterinin indirim hakkını kontrol eden bir program yazın. Koşullar şöyle olsun:


  1. Kullanıcıdan alışveriş tutarını ve mağaza kartı olup olmadığını alın.


  2. Eğer alışveriş tutarı 100 TL veya fazlaysa:

    • Eğer mağaza kartı varsa, toplamda %20 indirim uygulayın ve "Kartınız sayesinde indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.

    • Eğer mağaza kartı yoksa, %10 indirim uygulayın ve "Kartınız olmasa da indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.


  3. Eğer alışveriş tutarı 100 TL’nin altındaysa, "İndirim için minimum tutarı sağlamıyorsunuz." yazdırın.











Alıştırma 4: Yetki Kontrolü


Bir kullanıcıdan sırasıyla şu bilgileri alacak bir program yazınız:


  1. Sisteme giriş yapılıp yapılmadığı (Evet/Hayır).

  2. Yetki durumu (Admin, Editör veya Ziyaretçi).

  3. Yapmak istenilen işlem (Ekleme, Silme veya Görüntüleme).


Eğer kullanıcı "Evet" diyerek sisteme giriş yapmışsa:


  • Admin yetkisi olan bir kullanıcı:

    • Silme işlemini yapabilir.

    • Ekleme işlemini yapabilir.

    • Görüntüleme işlemini yapabilir.

    • Geçersiz bir işlem girerse uygun bir uyarı alır.


  • Editör yetkisi olan bir kullanıcı:

    • Sadece Ekleme veya Görüntüleme işlemlerini yapabilir.

    • Silme işlemi yapmaya yetkisi yoktur ve buna uygun bir mesaj alır.


  • Ziyaretçi yetkisi olan bir kullanıcı:


    • Yalnızca Görüntüleme işlemini yapabilir.

    • Diğer işlemler için uygun bir uyarı alır.


Eğer kullanıcı "Hayır" diyerek sisteme giriş yapmadıysa, sistem "Lütfen sisteme giriş yapınız" şeklinde bir mesaj göstermelidir. Ayrıca, kullanıcı "Evet" veya "Hayır" dışında bir cevap verirse "Geçersiz giriş cevabı" şeklinde bir hata mesajı göstermelidir.

Programı bu gereksinimlere göre yazınız.


















İLERİ KOŞULLU İFADELER Alıştırma Çözümleri Özet Video:
















İLERİ KOŞULLU İFADELER GÖREVLER


Alıştırma 1: Öğrenci Notu Değerlendirme


Bir öğrencinin notunu değerlendiren bir program yazın. Koşullar aşağıdaki gibi olsun:


  1. Kullanıcıdan öğrencinin sınav notunu alın (0 ile 100 arasında).


  2. Eğer not 60 veya üzerindeyse:

    • Eğer not 85 ve üzerindeyse, "Tebrikler, çok başarılısın!" yazdırın.

    • Eğer not 70-84 arasındaysa, "Başarılısın, iyi iş çıkardın!" yazdırın.

    • Eğer not 60-69 arasındaysa, "Geçtin ama daha çok çalışmalısın!" yazdırın.


  3. Eğer not 60'ın altındaysa, "Maalesef kaldın, seneye daha çok çalışmalısın!" yazdırın.














Alıştırma 2: Yaş ve Üyelik Kontrolü


Bir spor salonuna üye kabulünde yaş ve üyelik süresi ile ilgili kurallar belirlenmiş. Kullanıcının üyelik durumunu kontrol eden bir program yazın:


  1. Kullanıcıdan yaşını ve üyelik süresini yıl olarak alın.


  2. Eğer yaş 18 veya üzerindeyse:

    • Eğer üyelik süresi 5 yıldan fazlaysa, "Sürekli üyemizsin, özel indirim kazandın!" yazdırın.

    • Eğer üyelik süresi 1-4 yıl arasındaysa, "Normal üyesin, standart indirim kazandın!" yazdırın.

    • Eğer üyelik süresi 1 yıldan azsa, "Yeni üyesin, hoş geldin!" yazdırın.


  3. Eğer yaş 18'in altındaysa, "Maalesef yaşın üyelik için uygun değil." yazdırın.















Alıştırma 3: Ürün İndirim Kontrolü


Bir mağazada alışveriş yapan bir müşterinin indirim hakkını kontrol eden bir program yazın. Koşullar şöyle olsun:


  1. Kullanıcıdan alışveriş tutarını ve mağaza kartı olup olmadığını alın.


  2. Eğer alışveriş tutarı 100 TL veya fazlaysa:

    • Eğer mağaza kartı varsa, toplamda %20 indirim uygulayın ve "Kartınız sayesinde indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.

    • Eğer mağaza kartı yoksa, %10 indirim uygulayın ve "Kartınız olmasa da indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.


  3. Eğer alışveriş tutarı 100 TL’nin altındaysa, "İndirim için minimum tutarı sağlamıyorsunuz." yazdırın.












Alıştırma 4: Yetki Kontrolü


Bir kullanıcıdan sırasıyla şu bilgileri alacak bir program yazınız:


  1. Sisteme giriş yapılıp yapılmadığı (Evet/Hayır).

  2. Yetki durumu (Admin, Editör veya Ziyaretçi).

  3. Yapmak istenilen işlem (Ekleme, Silme veya Görüntüleme).


Eğer kullanıcı "Evet" diyerek sisteme giriş yapmışsa:


  • Admin yetkisi olan bir kullanıcı:

    • Silme işlemini yapabilir.

    • Ekleme işlemini yapabilir.

    • Görüntüleme işlemini yapabilir.

    • Geçersiz bir işlem girerse uygun bir uyarı alır.


  • Editör yetkisi olan bir kullanıcı:

    • Sadece Ekleme veya Görüntüleme işlemlerini yapabilir.

    • Silme işlemi yapmaya yetkisi yoktur ve buna uygun bir mesaj alır.


  • Ziyaretçi yetkisi olan bir kullanıcı:


    • Yalnızca Görüntüleme işlemini yapabilir.

    • Diğer işlemler için uygun bir uyarı alır.


Eğer kullanıcı "Hayır" diyerek sisteme giriş yapmadıysa, sistem "Lütfen sisteme giriş yapınız" şeklinde bir mesaj göstermelidir. Ayrıca, kullanıcı "Evet" veya "Hayır" dışında bir cevap verirse "Geçersiz giriş cevabı" şeklinde bir hata mesajı göstermelidir.

Programı bu gereksinimlere göre yazınız.


















Ödev:


Bir mağazada alışveriş yapan bir müşterinin indirim hakkını kontrol eden bir program yazın. Koşullar şöyle olsun:


  1. Kullanıcıdan alışveriş tutarını ve mağaza kartı olup olmadığını alın.


  2. Eğer alışveriş tutarı 100 TL veya fazlaysa:

    • Eğer mağaza kartı varsa, toplamda %20 indirim uygulayın ve "Kartınız sayesinde indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.

    • Eğer mağaza kartı yoksa, %10 indirim uygulayın ve "Kartınız olmasa da indirimli toplam tutarınız: ..." yazdırın.


  3. Eğer alışveriş tutarı 100 TL’nin altındaysa, "İndirim için minimum tutarı sağlamıyorsunuz." yazdırın.


  4. oluşturduğunuz kodların fotoğrafını aşağıdaki mail adresine gönderiniz.


Maile isim soy isim, sınıf ve okul numarası bilgilerinizi yazmayı unutmayınız.


egitimdebil@gmail.com


Önerilen program: IDE - PYTHON (Bilgisayarla çalışmayanlar, kodları deftere yazıp fotoğrafını gönderebilirler.)


Bilişim Teknolojileri Öğretmeni: İshak BEZCİ


Son gün ve saat : Pazar gece 12.00








Comments


bottom of page