Geçen haftalarda hatalı bir algoritmayı doğru çalışacak biçimde düzenleme işlemlerini öğrenmiştik. Bu hafta ise benzer problemlere benzer çözüm yollarını uygulamayı göreceğiz.
Soru:
Birbirine benzeyen iki problem düşünün. Bunların çözümü için bir yöntem yeterli olabilir mi?
Hayatımızdaki benzer problemler
Günlük yaşantımızda çeşitli problemlerle karşılaşırız. Bu problemlerin bazılarını yakından incelediğimizde aslında çözüm yollarının çok da zor olmadığını görürüz. Dahası bu basit problemler için bulduğumuz çözümleri benzer özellikler taşıyan ve daha karmaşık gözüken problemler için de kullanabiliriz. Şimdi hayatımızdan bazı problem örneklerini inceleyelim.
Hayatımızdan problem örneği 1
Kantin Sırası Senaryosu:
Okulumuzda bulunan kantinin teneffüslerde çok kalabalık olması ile ilgili şikayetlerin arttığı gözlenmiştir. Siz de bu problemi çözmek istiyorsunuz. Bu durumun çözümü için öncelikle problemi meydana getiren nedenleri tespit etmek gerekir.
Soru 1:
Yukarıda örnek olarak verilen problem durumunda sizce kantinin teneffüslerde çok kalabalık olmasının nedenleri neler olabilir?
Cevap 1:
Kantindeki yoğunluğun sebepleri incelendiğinde şunlar olabilir.
1- Kantin teneffüslerde tüm öğrenciler tarafından aynı anda kullanılmaktadır.
2- Kantinde görevli sayısı yetersiz ve sadece bir ödeme noktası vardır.
3- En büyük zaman kaybı para ödemesi ve para üstü alınması sırasında yaşanmaktadır.
Soru 2:
Problemi meydana getiren nedenleri yukarıda inceledik. Problemi ve problemi oluşturan nedenleri öğrendikten sonra problemin çözümü için önerilerimiz neler olabilir?
Cevap 2:
Kantindeki yoğunluğu azaltmak için önlemler şunlar olabilir:
Kantindeki görevli ve kasa sayısı arttırılmalı.
Tüm sınıfların kantini aynı anda kullanmaması için her bir sınıfın kantini kullanacağı teneffüsler belirlenmeli (1.sınıflar-1. teneffüs, 2. ve 3. sınıflar-2. teneffüs gibi).
Belirli katlarda, kantinde çok satılan ürünlerin yer aldığı bozuk para ile çalışan yiyecek otomatları konulmalı.
Hayatımızdan problem örneği 2
Kantin sırası problemini çözerken nedenleri ve çözüm önerilerimizi sıraladık. Kantin sırası problemini çözmek için ulaşılan çözümlerin güncel ve daha geniş ölçekli farklı bir probleme çözüm olarak önerilmesini deneyelim.
Trafik sıkışıklığı senaryosu
Yaşadığınız şehirde trafiğin sıkışık olduğunu düşünün. Şehirde yaşayan insanlar bu durumdan rahatsız ve çözüme kavuşturulmasını istiyor.
Soru 1:
Yukarıda örnek olarak verilen trafik sıkışıklığı senaryosunda belirtilen problemin nedenleri ne olabilir?
Cevap 1:
Trafikteki yoğunluğun sebepleri incelendiğinde şunlar olabilir.
Trafik lambası sayısı az olabilir.
Toplu taşıma kullanılmaması.
Yollarda olan kazalar
Trafik polisi yetersizliği
Yoğun nüfus
Soru 2:
Problemi ve problemi oluşturan nedenleri öğrendikten sonra problemin çözümü için önerilerimiz neler olabilir?
Cevap 2:
Trafikteki yoğunluğu azaltmak için önlemler şunlar olabilir:
Trafik lambası artırılmalıdır.
Toplu taşıma kullanılmalıdır.
Kazaları azaltıcı tedbirler alınmalıdır.
Trafik polisi artırılmalıdır.
Nüfus planlaması yapılmalıdır.
Kantin sıkışıklığı ve trafik sıkışıklığı problemlerinin ortak noktaları
Kantindeki görevli ve kasa sayısı arttırılmalı çözümü, trafik problemine trafik polisi artırılmalıdır olarak çözüm olabilir.
Tüm sınıfların kantini aynı anda kullanmaması için her bir sınıfın kantini kullanacağı teneffüsler belirlenmeli çözümü, işten çıkan tüm çalışanların aynı anda ulaşım araçlarını kullanmaması için iş çıkış saatleri düzenlenebilir.
Ödeme işleminin uzun sürmesi nedeniyle oluşan yoğunluğu azaltmak için farklı bir yol bulunmalı çözümü, toplu taşıma araçlarında elektronik ödeme sistemlerine geçilmeli şeklinde uyarlanabilir.
Kantin sıkışıklığı ve trafik sıkışıklığı problemlerini özet:
Yukarıdaki örnek problem senaryolarını inceledik. Problemleri oluşturan nedenleri tespit ettik. Daha sonra bu problemlerin çözümü için çözüm senaryoları oluşturduk. İncelediğimiz iki problem senaryosunda çözüm önerilerimiz ortak olabiliyor. Demek ki benzer problemler için benzer çözüm yolları işe yarayabilir. Buna genelleme denir.
Genelleme: Bir probleme ait çözümü benzer özelliklere sahip farklı problemlerin çözümünde kullanılabilecek ortak bir yöntem bulmaktır.
Sayı örüntülerinde genelleme
Az önce hayatımızdaki problemlere genelleme yaptık. Aynı genellemelerin sayı dizisi oluştururken de yapabiliriz. Aşağıdaki kalıp cümlemizi inceleyelim.
“ Önceki sayının ………… katının ………… fazlası veya eksiği.”
Bu gördüğünüz cümle bir sayı örüntüsü oluşturmak üzere hazırlanmış bir kural cümlesidir. Bu kural cümlesini kullanarak çeşitli sayılar elde edeceğiz. Noktalı yerlere hangi sayıyı getirirseniz kural cümleniz değişecektir. Böylece sayı örüntünüz de değişecektir.
Örneğin başlangıç sayınız 4 olsun, birinci noktalı yere 3 yazarsanız başlangıç sayısı 3 ile çarpılacaktır. Yani 3x4= 12 olacaktır. İkinci noktalı yere 5 yazarsanız 12 sayısı 5 ile toplanacaktır. Yani 12+5=17 olacaktır.
“ Önceki sayının ……3…… katının ……5…… fazlası veya eksiği.”
Örnek 1:
Aşağıdaki örnekte başlangıç sayısını ve kuralı inceleyiniz. Bu örüntü kuralına göre oluşan sayı örüntüsünü inceleyiniz. Başlangıç sayısı 2 ve örüntü kuralı aşağıdaki gibi olsun.
“ Önceki sayının 3 katının 2 eksiği.”
1.sayı 2.sayı 3.sayı 4.sayı 5. sayı
Örnek 2:
Aşağıdaki örnekte başlangıç sayısını ve kuralı inceleyiniz. Bu örüntü kuralına göre oluşan sayı örüntüsünü inceleyiniz. Başlangıç sayısı 3 ve örüntü kuralı aşağıdaki gibi olsun.
“ Önceki sayının 4 katının 5 fazlası.”
1.sayı 2.sayı 3.sayı 4.sayı 5. sayı
Örnek 3:
Aşağıdaki örnekte başlangıç sayısını ve kuralı inceleyiniz. Bu örüntü kuralına göre oluşan sayı örüntüsünü inceleyiniz. Başlangıç sayısı 4 ve örüntü kuralı aşağıdaki gibi olsun.
“ Önceki sayının 2 katının 1 fazlası.”
1.sayı 2.sayı 3.sayı 4.sayı 5. sayı
Örnek 4:
Soruyu değiştirelim. Aşağıda bu defa sayı örüntüsünün kuralı değil sayı örüntüsünde yer alan sayılar bulunuyor. Sizce bu sayıların kuralı ve başlangıç sayısı nedir?
1.sayı 2.sayı 3.sayı 4.sayı 5. sayı
2 6 14 30 62
Örnek 5:
Soruyu değiştirelim. Aşağıda bu defa sayı örüntüsünün kuralı değil sayı örüntüsünde yer alan sayılar bulunuyor. Sizce bu sayıların kuralı ve başlangıç sayısı nedir?
1.sayı 2.sayı 3.sayı 4.sayı 5. sayı
4 7 10 13 16
Sonuç
O halde yukarıdaki örneklerde incelediğimiz gibi sayı örüntülerinde bir kural diğer sayıların hepsine uygulanabilir. Bilgisayarda da bir kural oluşturulduğunda yani algoritmalar oluşturulduğunda başka durumlar için de uygulanabilir.
Code.org sitesi görevi
Bilgisayar kullanımının ve kodlama bilincinin küçük yaşlardan itibaren gelişebilmesi için hazırlanmış bir eğitim sitesidir. Bu site sayesinde hiç bir ek donanıma gerek duymadan kodlama ve algoritma yapısını kavrayabilirsiniz.
Code.org - Bu haftanın etkinliği
Bu hafta Code.org 'da görevimizi yapacağız. Şimdi sizler için hazırlanan aşağıdaki davetiye ile görevinize ulaşıyorsunuz.
Code.org - Bölüm davetiyesi
Bölüm ismi: Problem çözme etkinliği - 7. hafta
1.) https://studio.code.org/join/YPZFSJ 'e gidin.
sınıf kodunuzu girin: YPZFSJ
2.) Adınızı belirleyin: egitimdebilisim
3.) Gizli resminizi seçin:
4.) Giriş yap butonuna tıklayın.
Code.org - Giriş yapamayanlar için yardım videosu
Telefon veya tabletten girenler için uyarı:
Telefon veya tabletle girenler için soldaki gibi bir uyarı çıkabilir. Bu ekranı yan çevirin demektir. Eğer ekranı yan çevirdiğinizde de girmiyorsa telefonunuzun yan çevirme özelliği kapalıdır. Sağdaki resimde görünen butondan bu özelliği açmanız gerekir.
コメント